Header afbeelding

Medische Encyclopedie

Inhoud

oxybutynine pleisters

Oxybutynine ontspant de spieren van de blaas en urinewegen.

Artsen schrijven het voor bij urine-incontinentie.

Wat doet oxybutynine pleisters en waarbij gebruik ik het?

Urine-incontinentie

Bij urine-incontinentie kan men de plas niet ophouden. Een bepaalde vorm van urine-incontinentie heet aandrangincontinentie. Men noemt dit ook wel urge-incontinentie.

Oorzaak
De oorzaak van aandrangincontinentie is een overactieve blaasspier. Deze trekt op willekeurige momenten samen. U voelt dan aandrang, terwijl de blaas nog lang niet vol is. Daardoor moet u vaak plassen, ook ’s nachts. Omdat u zo vaak moet plassen, zijn het vaak maar kleine beetjes.

Het blijkt uit onderzoek dat teveel caffeïne (koffie, thee, cola), overgewicht en chronische verstopping een overactieve blaas kunnen veroorzaken. Ook kan de zenuw die de blaas aanstuurt beschadigd zijn, bijvoorbeeld na een baarmoederoperatie, door een vergrote prostaat of na een blaasontsteking.

Behandeling
Door verandering van leefstijl, zoals afvallen en vermindering van coffeïne, kunnen de klachten afnemen. Daarnaast  kunt u de blaasspier trainen door elke keer als u moet plassen, te proberen het plassen 5 minuten uit te stellen. Probeer daarbij de tijd geleidelijk op te voeren tot 15 minuten. U kunt hulp krijgen bij de blaastraining door een gespecialiseerde fysiotherapeut, continentieverpleegkundige of huisarts. Met een dagboek waarin u schrijft hoe vaak u moet plassen en hoe veel (mictie-dagboek), kunt u beoordelen of de training voldoende helpt. Als na 3 maanden het effect onvoldoende is, heeft verdere training geen zin.

Artsen schrijven oxybutynine voor als blaastraining niet of onvoldoende helpt.

Ook kunnen artsen oxybutynine voorschrijven aan kinderen bij nachtelijk bedplassen. Oxybutynine wordt dan alleen voorgeschreven wanneer andere behandelingen niet goed genoeg hebben gewerkt.

Werking
Oxybutynine remt de onwillekeurige samentrekking van de blaaswand en ontspant de blaasspier. De blaas kan daardoor meer urine bevatten voordat aandrang ontstaat.

Oxybutynine is zinvol bij mensen met aandrangincontinentie en bij nachtelijk bedplassen. Het is niet bij iedereen even effectief. Als een blaasontsteking of een vergrote prostaat de oorzaak is helpt oxybutynine niet.

Het werkt bovendien niet bij mensen die last hebben van inspanningsincontinentie, waarbij men scheuten urine verliest bij lichte inspanning als hoesten, bukken, tillen of lachen.

Effect
Oxybutynine werkt maar bij een deel van de mensen met de genoemde vormen van urine-incontinentie. Of het bij u werkt, weet u na 4 weken gebruik. De werking begint binnen een 0.5 uur en houdt 6 uur aan.

Lees meer over urine-incontinentie . “

Wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

  • Jeuk en zelden uitslag op de plaats waar de pleister is geplakt

    Wissel de plaats waar u de pleister plakt af om de huid te ontzien.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

  • Droge mond

    doordat u minder speeksel aanmaakt. Als u in het begin van de behandeling veel last heeft van een droge mond kunt u de aanmaak van speeksel stimuleren met (suikervrije) kauwgom of door te zuigen op ijsblokjes. Door de droge mond ontstaan sneller gaatjes in uw gebit en ontstekingen van het slijmvlies van de mondholte. Poets en flos extra goed als u merkt dat u last blijft houden van een droge mond. Laat eventueel de tandarts vaker controleren.

  • Wazig zien

    Overleg hierover met uw arts.

  • Maagdarmklachten, zoals buikpijn, verstopping en misselijkheid. Zeer zelden kunt u last krijgen van diarree.

    Verstopping kunt u voorkomen door vezelrijke voeding te gebruiken en veel te drinken.

  • Duizeligheid, slaperigheid en zeer zelden slapeloosheid

  • Roodheid in het gezicht (blozen)

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

  • Droge huid

    doordat u minder zweet dan normaal. Bij warm weer kunt u eerder bevangen raken door de hitte. Zoek daarom bij warm weer de koelte op en blijf niet onnodig in de zon.

  • Droge ogen

    Mensen met contactlenzen kunnen eerder last krijgen van irritatie door de lenzen. Houd ze in dat geval minder lang in of gebruik bevochtigende oogdruppels (kunsttranen).
    Als u het syndroom van Sjögren heeft, een aandoening waarbij de slijmvliezen van onder andere ogen en mond droger zijn dan normaal: u kunt meer klachten krijgen. Dit medicijn vermindert de aanmaak van traanvocht en speeksel. Neem contact op met uw arts als u meer last heeft van oogirritatie of een droge mond. Mogelijk is een ander medicijn geschikter voor u.

  • Rusteloosheid, verwardheid, geheugenproblemen, hallucinaties, angst, nervositeit, opwinding en problemen met oriëntatie

    Raadpleeg uw arts, als u hier last van heeft.

  • Moeilijk plassen

    Waarschuw dan uw arts. Mannen met een vergrote prostaat hebben hier meer kans op. Overleg bij prostaatklachten daarom voor gebruik eerst met uw arts.

  • Hoofdpijn en vermoeidheid

  • Hartritmestoornissen, hartkloppingen en een versnelde hartslag. Hartritmestoornissen merkt u soms alleen aan plotselinge duizelingen of als u even wegraakt.

    Raadpleeg dan uw arts.

  • Epilepsieaanval

    Kinderen kunnen hiervoor gevoeliger zijn dan volwassenen.

  • Impotentie (erectiestoornis)

    Raadpleeg uw arts, als u hier last van heeft.

  • Plotselinge hevige pijn in het oog door een toename van de oogboldruk. Neem onmiddelijk contact op met een arts bij plotselinge hevige oogpijn, een rood oog en het zien van kringen rondom lichtpunten.

  • Opkomend maagzuur

    Mensen met slokdarmontsteking door opkomend maagzuur moeten overleggen met hun arts als hun klachten verergeren of terugkeren.

  • Overgevoeligheidsreacties. U merkt dit aan huiduitslag, galbulten of jeuk. Ook kan dit medicijn uw huid gevoeliger maken voor zonlicht. Een ernstige overgevoeligheid kan zich uiten in 'angio-oedeem': een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden.

    Als het ontstaat, moet u onmiddellijk een arts opzoeken of naar de Eerste-Hulpdienst gaan. U mag dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef daarom aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor oxybutynine. het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Mag ik oxybutynine pleisters gebruiken met andere medicijnen?

Bepaalde medicijnen tegen psychose en tegen depressie kunnen de bijwerkingen van oxybutynine versterken. U kunt dan meer last krijgen van een droge mond, slaperigheid, verstopping en problemen met plassen. Overleg hierover met uw apotheek.

Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?

autorijden?
Het kan gevaarlijk zijn aan het verkeer deel te nemen als u dit medicijn gebruikt. Dit komt door bijwerkingen, zoals slaperigheid, duizeligheid, vermoeidheid, wazig zien, hallucinaties en angst. U mag de eerste paar dagen dat u dit medicijn gebruikt niet autorijden. Na een paar dagen zijn de meeste mensen voldoende gewend geraakt aan de effecten. U mag dan weer autorijden. Maar doe dat alleen als u geen last meer heeft van de bijwerkingen.

Voor meer algemene informatie kunt u het thema ‘Medicijnen in het verkeer’ lezen. In dit thema leest u bijvoorbeeld wat de wet zegt over medicijnen in het verkeer. Ook vindt u adviezen waarmee u rekening moet houden als u wel (weer) mag autorijden.

alcohol drinken?
Alcohol kan de slaperigheid en duizeligheid versterken. Probeer het drinken van alcohol eerst met mate uit. U kunt dan zelf inschatten of u hier veel last van krijgt.

alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?

Zwangerschap
Over het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend. Meld het aan uw arts en apotheker zodra u zwanger bent, of binnenkort wilt worden. Zo mogelijk kunt u (tijdelijk) overstappen op een ander medicijn.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts. Dit medicijn komt in kleine hoeveelheden in de moedermelk terecht. Het is niet bekend of dit schadelijk kan zijn voor de baby. Misschien kunt u tijdelijk met dit medicijn stoppen. Of misschien kunt u overstappen op een ander medicijn. Een medicijn waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken.

 

Hoe gebruik ik dit medicijn?

Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

Hoe?

  • Haal de pleister voorzichtig uit de verpakking, zodat u de pleister niet beschadigt.
  • Breng de pleister aan op een gezonde, schone, droge en koele huid van de buik, heupen of billen. Wacht enkele minuten na een warm bad of douche. Plak de pleister nooit twee keer achter elkaar op dezelfde plaats. Breng de pleister ook niet aan op het gebied van de taille, anders schuurt uw broek of rok tegen de pleister. Gebruik geen lotion of crème op de plaats waar u de pleister gaat plakken. Op een vette huid plakt de pleister niet goed.
  • Draag de pleister de hele tijd, ook tijdens het baden, douchen, zwemmen en sporten. Als u lang in een heet bad ligt kan de pleister wel loskomen. Plak de losgekomen pleister direct weer goed vats, meestal lukt dit weer. Verwijder de pleister alleen wanneer u een nieuwe aan gaat brengen.
  • Wanneer een aangebrachte pleister loslaat, breng dan een nieuwe aan op een andere plaats. Ga daarna gewoon door met uw normale schema.

Wanneer?
Vernieuw de pleister 2 keer per week (elke 3 tot 4 dagen). Vervang de pleister altijd op dezelfde dagen van de week, bijvoorbeeld elke zaterdag en dinsdag.

Hoe lang?
De pleister werkt gedurende 3 tot 4 dagen. Daarna kunt u een nieuwe pleister aanbrengen. Doe dat op een andere plek van het lichaam.

Hoe lang u dit medicijn moet gebruiken hangt af van het effect en of u veel last heeft van bijwerkingen. Het beste is om het 4 weken te proberen. Als het na 4 weken geen effect heeft, is verder gebruik niet zinvol.

Terug naar overzicht