Header afbeelding

Medische Encyclopedie

Inhoud

DKTP-Hib-vaccin

Het DKTP-Hib-vaccin bevat de onschadelijk gemaakte gifstoffen van de difterie-, en tetanusbacteriën, dode kinkhoest- en hib-bacteriën en onschadelijk gemaakt poliovirussen.

Het beschermt tegen infectie met difterie-, kinkhoest-, tetanus- en hib-bacterie en met het polio-virus.

Het is een van de vaccinaties uit het Rijksvaccinatieprogramma. Zie hiervoor de tekst DKTP-Hib-vaccin bij kinderen.

Wat doet DKTP-Hib-vaccin en waarbij gebruik ik het?

Vaccinaties

Rijksvaccinatieprogramma
Alle kinderen in Nederland worden via het Rijksvaccinatieprogramma ingeënt tegen difterie, kinkhoest, tetanus, polio, Hib en hepatitis B. Zie hiervoor de tekst DKTP-Hib-vaccin bij kinderen.

  • Na de laatste vaccinatie op het negende jaar houdt de bescherming tegen difterie en tetanus tien jaar aan en tegen polio 15 jaar. Na die tijd is een nieuwe vaccinatie nodig, als u extra kans loopt op een van deze ziekten. Omdat de bescherming tegen tetanus maar 10 jaar duurt hebben volwassenen bij een verwonding een tetanus-vaccinatie nodig.
  • Tegen kinkhoest is de bescherming ongeveer tot het veertiende jaar. Als daarna toch een kinkhoestinfectie ontstaat, verloopt die wel minder ernstig dan bij mensen die nooit gevaccineerd zijn. Vandaar dat mensen meestal niet een nieuwe vaccinatie krijgen.
  • Tegen Hib bent u na vaccinatie waarschijnlijk levenslang beschermd.
Lees meer over vaccinaties . “

Infecties met bacteriën

Difterie, kinkhoest, tetanus en Hib-ziekten worden veroorzaakt door bacteriën.
 

Difterie
Difterie of ‘kroep’ is een ernstige ziekte waarbij het lichaam reageert op de gifstoffen van de difterie-bacterie. Deze bacterie wordt via hoesten van mens op mens overgebracht.

De ziekte begint meestal met ernstige keelpijn, een ziek gevoel en soms koorts. De slijmvliezen van de keel kunnen opzwellen, waardoor het ademen moeilijk wordt.

De difteriebacterie kan ook de hartspier en het zenuwstelsel beschadigen. De ziekte verloopt vaak zeer ernstig, waardoor behandeling soms te laat komt. Onbehandeld verloopt de ziekte vaak dodelijk. Daarom is vaccinatie nodig. In Nederland komt difterie nauwelijks meer voor, omdat de meeste mensen als kind gevaccineerd zijn tegen deze ziekte.

Kinkhoest
Kinkhoest wordt veroorzaakt door de bacterie Bordetella pertussis. Deze bacterie wordt door hoesten van mens tot mens overgebracht en is zeer besmettelijk.

Kinkhoest begint meestal met verkoudheid, een ziek gevoel en soms koorts. Daarbij ontstaan er enorme hoestbuien met een gierende inademing.

Tetanus
Tetanus is een ernstige spierziekte veroorzaakt door de gifstoffen van de tetanus-bacterie. U kunt tetanus krijgen door besmetting met deze bacterie. Deze komt voor in aarde, straatvuil en mest van dieren. De bacterie kan via een verwonding in het lichaam komen en zich daar gaan vermenigvuldigen. Dat gebeurt vooral in kleine, diepe wonden en bij dierenbeten.

Tetanus begint meestal met hoofdpijn en spierkrampen in de kaken. Een andere naam voor tetanus is daarom kaakklem. Binnen enkele dagen nemen de spierkrampen toe. Ze verplaatsen zich dan over het hele lichaam. Ook de ademhalingsspieren kunnen verkrampen, waardoor ademen moeilijker gaat. Zonder behandeling is tetanus dodelijk, daarom is vaccinatie nodig.

Hib
Hib is een afkorting voor een bacterie, genaamd Haemophilus influenzae type B. De bacterie wordt door hoesten en niezen van de ene op de andere persoon overgebracht.

De bacterie kan vrij onschuldige ziektes geven, zoals verkoudheid en keel-, oor- en bijholteontsteking. Het kan echter ook ernstige aandoeningen veroorzaken, zoals hersenvliesontsteking, zwelling van het strotklepje, bloedvatverstoppingen en bloedvergiftiging.

U kunt tegen een Hib-infectie worden gevaccineerd met een injectie.

Difterie, kinkhoest, tetanus en Hib voorkomen
U kunt tegen difterie, kinkhoest en tetanus worden gevaccineerd met een injectie. Na injectie maakt het lichaam afweerstoffen tegen de gifstoffen van deze bacteriën en tegen de bacteriën zelf. Als u dan in aanraking komt met die gifstoffen kan uw lichaam deze effectiever onschadelijk maken.

De meeste mensen zijn als kind tegen difterie, kinkhoest, tetanus en Hib gevaccineerd via het Rijksvaccinatieprogramma.

Het kinkhoestvaccin beschermt niet volledig, maar wel voor een groot deel. Dit komt doordat de bacterie verandert en het vaccin niet tegen alle bacterie-types beschermt.

Lees meer over infecties met bacteriën . “

Infecties met virussen

Polio (kinderverlamming) wordt veroorzaakt door het poliomyelitis-virus.

Polio
Polio is de afkorting van poliomyelitis. Deze ziekte kan geheel zonder ernstige verschijnselen verlopen en alleen maar diarree als klacht hebben. Maar bij ongeveer één procent van de besmette personen treden blijvende spierverlammingen op. Er bestaat geen behandeling tegen polio. Daarom is vaccinatie nodig.

U kunt de ziekte krijgen als u dit virus binnenkrijgt via sporen van menselijke ontlasting. Dit kan door gebruik van besmet water of voedsel.

Polio voorkomen
Tegen deze ziekte kunt u worden gevaccineerd met een injectie. Na injectie maakt het lichaam afweerstoffen tegen het poliovirus. Als u dan in aanraking komt met dit virus kan uw lichaam dit effectiever onschadelijk maken.

De meeste mensen zijn als kind tegen polio gevaccineerd via het Rijksvaccinatieprogramma.

Lees meer over infecties met virussen . “

Wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Behalve het gewenste effect kan dit middel bijwerkingen geven. Deze ontstaan vooral doordat uw afweersysteem denkt dat er sprake is van een echte infectie. De bijwerkingen zijn dus een signaal dat het vaccin aanslaat.

De meest voorkomende bijwerkingen zijn de volgende.

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

  • Pijn op de plaats van de injectie, soms met roodheid, zwelling of harde plek onder de huid.
  • Stijve arm of stijf been waarin geïnjecteerd is.
  • Vermoeidheid en slaperigheid.
  • Prikkelbaarheid of onrust.
  • Koorts.
  • Verminderde eetlust, misselijkheid, zeer zelden met braken.
  • Griepachtige verschijnselen, zoals hoofdpijn, koorts, spierpijn, verminderde eetlust, misselijkheid of buikpijn. Deze verschijnselen houden meestal niet langer dan 1-2 dagen aan. Een enkele keer duren ze tot 2 weken.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

  • Flauwvallen. Meestal gebeurt dit vlak voor, tijdens of na de vaccinatie. Dit komt meestal doordat het zenuwstelsel gevoelig reageert op prikkels van buitenaf. Meld het in elk geval bij een volgende vaccinatie, zodat u die zittend of liggend kunt krijgen.
  • Huiduitslag. Neem bij ernstige jeukende huiduitslag contact op met de arts. Er kan dan sprake zijn van overgevoeligheid voor het vaccin.
  • Diarree.
  • Gezwollen lymfeklieren in de hals of oksel. Een enkele keer kan een ontsteking van de lymfeklieren optreden. Neem dan contact op met uw arts.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

  • Stuipen, soms met koorts. Waarschuw dan uw arts.
  • Blauw-rode verkleuring van de benen, enkele uren na de injectie. Dit gaat vanzelf over.
  • Overgevoeligheid. U merkt dat aan huiduitslag, galbulten of jeuk. In zeldzame gevallen ontstaat er koorts, benauwdheid, opgezwollen lippen, tong of gezicht, flauwvallen of een ernstige huidafwijking. Waarschuw dan meteen uw arts. In beide gevallen mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef daarom aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor dit vaccin. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit vaccin niet opnieuw krijgt.

Raadpleeg uw arts als u veel last heeft van bovengenoemde bijwerkingen of als u andere bijwerkingen ervaart waar u zich zorgen over maakt.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Mag ik DKTP-Hib-vaccin gebruiken met andere medicijnen?

Dit vaccin heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje ‘samenstelling’.

De onderstaande medicijnen verminderen de werking van het vaccin. Hierdoor bent u mogelijk onvoldoende beschermt. Overleg hierover met uw arts. Uw arts zal u extra controleren. Als het nodig is, krijgt u een tweede vaccinatie.

  • Medicijnen tegen kanker die het afweer onderdrukken, zoals dasatinib, imatinib en methotrexaat.
  • Bijnierschorshormonen, zoals betamethason, hydrocortison en prednisolon.
  • Afweeronderdrukkende medicijnen gebruikt bij onder andere reumatoïde artritis en na een orgaantransplantaties, zoals azathioprine, ciclosporine en tacrolimus.

Twijfelt u eraan of de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang zijn? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?

autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Bij dit vaccin zijn hiervoor geen beperkingen.

Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?

Zwangerschap
Over het gebruik van dit vaccin tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend. Realiseer u echter dat de ziektes waar het vaccin tegen beschermt ook schadelijk kunnen zijn. Weeg daarom samen met uw arts of apotheker de risico’s tegen elkaar af.


Borstvoeding
U kunt dit vaccin veilig gebruiken als u borstvoeding geeft. Het is niet bekend of dit vaccin in de moedermelk terecht komt. Als het in de moedermelk terecht komt, is het niet schadelijk voor de baby.

Hoe gebruik ik dit medicijn?

Hoe?
De arts of verpleegkundige geeft de injectie in de spier van de bovenarm of dijbeen.

Wanneer?

De bescherming tegen tetanus duurt minstens 10 jaar. Als na die tijd een verwonding met bijvoorbeeld straatvuil optreedt moet opnieuw worden gevaccineerd met tetanusvaccin.

Heeft u hoge koorts op het moment van injectie, bijvoorbeeld door een infectie? Stel de vaccinatie dan indien mogelijk uit tot u weer beter bent. De koorts kan namelijk verergeren.

Terug naar overzicht